İmgeleme(Zihinde Canlandırma)

Sporcular için zihinsel hazırlık açısından en önemli kavramlardan biri de imgeleme ve zihinsel uygulamadır.İmgeleme(zihinde canlandırma) sürecinin temelinde, deneyimler sonucunda hafızada depolanan bir kısım bilgilerin tekrar hatırlanması ve bu bilgilerin zihinde anlamlı bir resme-görüntüye dönüştürülmesi vardır.*

Sporcu müsabaka öncesi, en iyi derece aldığı yarışmayı düşüp zihninde tekrar yaşar ve başarılı olacağına dair kendisini motive eder.

Zihinde canlandırmaya örnek olarak yarışmanın başarılı şekilde sonuç verdiği, antrenörünün ve arkadaşlarının ona gururla baktığını, şampiyon olmanın memnuniyetinin hazzını hissetmesini hayal etmesini örnek verebiliriz.

Beyin gerçek ve hayali ayırt edemez.Bu nedenle beyni başarıya yönelik motive etmekte hayal kurmak çok önemlidir.

Jack Nicklaus imgelemeyi nasıl kullandığını şu cümlelerle açıklamıştır; “Topa her vuruştan önce kafamın içindeki filmi izlerim. Önce parlak yeşil çimlerin üzerinde duran güzel ve beyaz topu göndermek istediğim yerde görürüm. Sonra, topun oraya gittiğini; topun havadaki yolunu, yörüngesini ve hatta düşerkenki pozisyonunu bile görürüm. Bir sonraki sahnede ise bir önceki görüntüyü gerçekleştirmek için nasıl bir vuruş yapmam gerektiğini görürüm. Kafamdaki bu filmler vuruşa olan konsantrasyonumu ve her vuruşa olumlu yaklaşımımın anahtarıdır.”*

18 kez altın madalya ve 22 kez Olimpiyat Madalyası kazanan Michael Phelps de imgelemenin önemini şu şekilde belirtmiştir: “Olimpiyat seçmelerinden önce çok fazla görselleme yapıyordum. Bunu yapmamın, sahneye çıktığımda, oraya nasıl bir şeyle karşılaşacağıma dair bende bir his oluşturmasına yardımcı olduğunu düşünüyorum.”

İmgelemede bütün duyuların ortak katılımı önemlidir. Genelde görselleme olarak tanımlansa da, kinestetik duyu(içten gelen duyum-hareket duyumu), dokunma ve koklama duyularının hepsi potansiyel olarak önemlidir.*

Örneğin bir kürek sporcusu zihinde canlandırma sırasında yarışma sırasında deneyimlediği suyun sıçraması (dokunma),başarı için duyduğu istek,azim ve heyacan duygusu(kinestetik) gibi etmenleri hayal edebilir.

İmgeleme sporcu için faydalı olduğu açıktır fakat unutmamak gerekir ki nasıl ki fiziksel antrenmanlar tekrarlandıkça öğreniliyorsa psikolojik becerilerin gelişmesi de yarışma ve antrenmanlarda,öncesi,sonrası ve sırasında bolca tekrarlayarak pratik hale getirmekle mümkündür.

Kaynak:

*Spor ve Egzersiz Psikolojisinin Temelleri,Weinberg ve Gould,Nobel Yayınları